De resultaten van een vetzuren-bloedtest: wat kom je te weten?
26 januari 2024
Een goede balans tussen omega-3 en omega-6 is belangrijk voor een goede gezondheid. Dit kan gemeten worden met een bloedtest met droog bloed, ook wel bekend als een dried blood spot test genoemd. Het is een methode waarbij een kleine hoeveelheid bloed wordt verzameld door een prik in de vinger of hiel. In plaats van het traditionele buisje bloed dat wordt afgenomen bij een ader, wordt hierbij een druppel bloed op speciaal filterpapier aangebracht. Dit filterpapier wordt vervolgens gedroogd en verstuurd. In dit artikel laat ik zien welke waarden worden gemeten tijdens de bloedtest en waarom het belangrijk is om inzicht te hebben in deze waarden.
Rapport bloedtest
Het bloed van een bloedtest wordt geanalyseerd in een laboratorium. Uit onder blijkt dat dit een goede manier is om het omega-3 gehalte te testen¹. Bij het testen van de omega-3 : omega-6 balans worden een aantal waarden gemeten:
- De balans tussen omega-3 en omega-6
- De afweerwaarde
- De omega-3 index
- Mentale kracht
- Celmembraanvloeibaarheid
- Arachidonzuur index
- Overzicht van het gehalte van diverse vetzuren
De omega-3 en omega-6 balans
Een goede balans tussen omega-3 en omega-6-vetzuren is onmisbaar voor het op een efficiënte wijze regelen van ontstekingsprocessen in het lichaam. Omega-3-vetzuren bevorderen gunstige prostaglandines met ontstekingsremmende eigenschappen. Aan de andere kant kunnen omega-6-vetzuren leiden tot de productie van ontstekingsbevorderende prostaglandines. Om ontstekingsreacties in evenwicht te houden en gezondheidsproblemen te voorkomen is het belangrijk dat je ongeveer evenveel omega-3 als omega-6 binnenkrijgt.
Een bloedtest laat zien hoe jouw verhouding is. Een balans van 1:1 is ideaal, ook 3:1 is prima. Stijgt omega-6 ten opzichte van omega-3 dan ben je uit balans.
Afweerwaarde
Ons lichaam beschikt over een natuurlijk vermogen om ontstekingen te remmen, een mechanisme dat vaak wordt aangeduid als de afweerwaarde. Dit systeem zijn onder andere ontstekingsremmende moleculen actief, zoals cytokines en prostaglandines. Wanneer het lichaam in balans is en voorzien wordt van de juiste voedingsstoffen, kan het deze ontstekingsremmende mechanismen effectief inzetten.
Als je uit balans bent, kan het vermogen om ontstekingen effectief te remmen verminderen. Dit kan leiden tot een overmatige ontstekingsrespons, wat geassocieerd is met verschillende gezondheidsproblemen, waaronder chronische ontstekingsziekten, auto-immuunziekten en andere aandoeningen.
Omega-3 index
Zoals hierboven al verteld is een bloedtest is een goede manier om het omega-3 gehalte te testen¹. Tijdens de bloedtest wordt ook de omega-3 index gemeten. Dit geeft de verhouding weer tussen omega-3-vetzuren en andere vetzuren in het lichaam en dat is van vitaal belang voor de gezondheid.
Omega-3-vetzuren ondersteunen onder andere een gezond cardiovasculair systeem. Een hoge omega-3 index wordt in verband gebracht met verminderde risico’s op hart- en vaatziekten. Het handhaven van een gezonde omega-3 index via voeding of een supplement is daarom een belangrijke stap om de algehele gezondheid te bevorderen en ontstekingsreacties in evenwicht te houden.
Mentale kracht
Neurologische ziekten (zoals de Ziekte van Parkinson) en psychiatrische ziekten (zoals een depressie) zijn de afgelopen decennia toegenomen. Omdat bestaande medicijnen matig effectief en niet altijd veilig zijn, is er dringend behoefte aan nieuwe behandelingen. Sinds kort wordt voeding erkend als een belangrijke factor in de preventie en behandeling van deze aandoeningen.²
Specifiek spelen omega-3 meervoudig onverzadigde vetzuren, zoals eicosapentaeenzuur (EPA) en docosahexaeenzuur (DHA), een essentiële rol in de functie van zenuwcellen, neurotransmissie en ontstekingsprocessen bij neurologische en psychiatrische aandoeningen. Talrijke studies tonen positieve effecten aan van het toevoegen van EPA en DHA aan het dieet, met weinig veiligheidszorgen.
Celmembraanvloeibaarheid
Elke cel heeft een celmembraan. Dit is de buitenste laag van een cel. Het is belangrijk dat dit meeraam vloeibaar is. Dit komt te goede aan allerlei biologische processen in het lichaam.
Het celmembraan kun je zien als barrière die de cel omringt en is een poortwachter voor voedingsstoffen en signalen van bijvoorbeeld hormonen. Een optimale vloeibaarheid van het celmembraan, ondersteund door een gezonde inname van omega-3-vetzuren, bevordert een soepele uitwisseling van voedingsstoffen en informatie tussen de cel en zijn omgeving. Dit heeft invloed op celcommunicatie, receptorgevoeligheid en de algemene respons op hormonen. Door te zorgen voor een goede celmembraanvloeibaarheid, zorg je ervoor dat een cel zijn werk goed kan doen.
Arachidonzuur index
Arachidonzuur is een omega-6-vetzuur. Het is bouwsteen voor de productie van prostaglandines. Terwijl sommige prostaglandines ontstekingsbevorderende effecten hebben, spelen anderen een rol bij ontstekingsremming. Een teveel aan arachidonzuur kan leiden tot een overproductie van ontstekingsbevorderende prostaglandines, wat kan bijdragen aan chronische ontstekingsprocessen in het lichaam. Dit wordt geassocieerd met diverse gezondheidsproblemen, waaronder ontstekingsziekten zoals reumatoïde artritis, cardiovasculaire aandoeningen en andere inflammatoire aandoeningen.
Overzicht van het gehalte van diverse vetzuren
Een bloedtest laat ook zien wat de waarde + de doelwaarde is van verschillende vetzuren.
Omega-6 wordt verdeeld in:
- Linolzuur
- Gamma-linoleenzuur
- Arachidonzuur
- Dihomo-gamme-linoleenzuur
En omega-3 in:
- Alpha-linoleenzuur
- Eicosapentaeenzuur (EPA)
- Docosapentaeenzuur
- Docosahexaeenzuur (DHA)
EPA en DHA haal je uit vette vis. Plantaardige bronnen (zoals avocado, olijven en noten) bevatten ook omega-3, maar dan de ALA. Dit moet door het lichaam nog omgezet worden naar EPA en DHA. Deze omzetting is veel lastiger voor het lichaam en die omzetting gaat ook niet altijd goed.
Door de EU goedgekeurde claims
Een gezondheidsclaim mag alleen worden gebruikt als deze op de goedgekeurde lijst van de Europese voedselautoriteit staat. De volgende claims zijn goedgekeurd:
- Omega-3 draagt bij aan een goede breinfunctie.
- Omega-3 is goed voor je hart.
- Omega-3 is goed voor je gezichtsvermogen.
- Omega-3 draagt bij aan een goed functionerend immuunsysteem.
- Omega-3 draagt bij aan een goede bloeddruk.
- Omega-3 draagt bij aan een goede spierfunctie.
- Omega-3 is ontstekingsremmend
Belangrijk tijdens de zwangerschap en het geven van borstvoeding: 450mg DHA en 250 EPA zorgt voor de beste ontwikkeling van de hersenen van de foetus en bij kinderen die borstvoeding krijgen.
Bloedtest & celvernieuwing
Stel; je hebt een bloedtest gedaan. Kun je er dan voor zorgen dat de resultaten verbeteren? Of kun je er niks meer aan veranderen?
Gelukkig heb je hier veel invloed op! Het goede nieuws is namelijk dat jouw cellen zich continu vernieuwen.
Lees daar meer over op de pagina: Het verbazingwekkende proces van celvernieuwing
Wanneer de uitslag van jouw bloedtest niet goed is, kun je een aantal dingen doen:
- Te weinig omega-3? Verhoog je inname van omega-3. Dit kan door meer vette vis te eten of een supplement te gebruiken
- Teveel omega-6? Verlaag je inname van omega-6. Dit vind je vooral in zonnebloemolie en maisolie. Eet minder bewerkte voeding en meer verse producten.
Bronnen
- Harris, William S., and Jason Polreis. “Measurement of the omega-3 index in dried blood spots.” Ann Clin Lab Res 4.4 (2016): 137.
- Reimers, Arne, and Hanna Ljung. “The emerging role of omega-3 fatty acids as a therapeutic option in neuropsychiatric disorders.” Therapeutic advances in psychopharmacology 9 (2019): 2045125319858901.
E-book: Dit is het begin
Wil jij met je gezondheid aan de slag gaan? Supergoed idee! En wat is een betere plek om te beginnen, dan bij het begin?
In het e-book ‘Dit is het begin’ neem ik je mee terug naar de basis; hoe werkt je lichaam en wat zorgt ervoor dat je uit balans raakt? Én wat kun je zelf doen om die balans te herstellen?
Na het lezen van dit e-book weet jij:
- Waarom een gezonde bloedsuikerspiegel cruciaal is voor een goede gezondheid
- Wat de gevolgen zijn van een ongezonde bloedsuikerspiegel
- Wat insulineresistentie is en hoe je het kunt omkeren
- Wat de invloed is van voeding, stress en bewegen
En je krijgt:
- Waardevolle tips en handige hacks om je bloedsuikerspiegel onder controle te houden
- Handige checklists om zelf je gezondheid te verbeteren
- Antwoord op veelgestelde vragen zoals: waarom lukt het niet om af te vallen terwijl ik regelmatig sport?